قطران، ماده ای چسبناک و قهوه ای رنگ است که در اثر سوختن تنباکو تولید می شود. همه ما با سیگار و مضرات آن آشنایی داریم. اما آیا تا به حال فکر کرده اید که چه چیزی در سیگار باعث ایجاد بیماری های خطرناک مانند سرطان می شود؟ یکی از مهم ترین عوامل سرطان زا در سیگار، قطران است.
سیگار کشیدن یکی از عوامل اصلی ایجاد بیماری های مزمن مانند سرطان ریه، بیماری های قلبی و مشکلات تنفسی است. در میان مواد شیمیایی مختلف موجود در سیگار، دو ماده برجسته به نام های نیکوتین و قطران (تار) وجود دارند که تأثیرات متفاوتی بر سلامتی انسان دارند. در این مقاله، به طور مفصل به بررسی قطران سیگار، تفاوت آن با نیکوتین و تأثیرات مخرب آن بر سلامتی می پردازیم.
قطران سیگار چیست؟
قطران، ماده ای چسبناک و قهوه ای رنگ است که در اثر سوختن تنباکو تولید می شود. این ماده حاوی هزاران ماده شیمیایی سمی و سرطان زا است که هنگام کشیدن سیگار وارد ریه ها و سپس به سایر قسمت های بدن نفوذ می کند. قطران به دلیل خاصیت چسبندگی، به دیواره ریه ها می چسبد و با گذشت زمان، عملکرد ریه ها را مختل کرده و خطر ابتلا به بیماری های ریوی را افزایش می دهد.
بیشتر بخوانید: پاد سیستم و سیگار دو روش رایج برای مصرف نیکوتین هستند. هر دو روش مزایا و معایب خاص خود را دارند. پاد سیستم ها به طور کلی نسبت به سیگار ایمن تر هستند. پاد ها دود تولید نمی کنند، یعنی حاوی مواد سمی مانند قطران و مونوکسید کربن نیستند. بنابراین برای سلامتی افراد و محیط زیست ضرر کم تری دارند. در بلاگ “تفاوت سیگار و پاد، کدام کم ضررتر است؟” بیشتر با این موضوع آشنا شوید.
تار یا قطران در سیگار: یکسان یا متفاوت؟
گاهی اوقات، از اصطلاحات تار یا قطران به جای هم استفاده می شود. در واقع، تار همان قطران است و هر دو به ماده ای چسبناک و قهوه ای رنگ اشاره دارند که در اثر سوختن تنباکو تولید می شود. این ماده حاوی ترکیبات شیمیایی بسیار پیچیده ای است که بسیاری از آن ها برای سلامتی بسیار مضر هستند.
به علاوه، قطران می تواند عملکرد مژک های کوچک در ریه ها را که وظیفه تمیز کردن هوای ورودی را دارند، مختل کند و باعث تجمع بیشتر سموم در ریه ها شود.
تفاوت های اصلی نیکوتین و قطران
نیکوتین و قطران دو ماده اصلی موجود در سیگار هستند که هر کدام اثرات مخرب خاص خود را دارند.
نیکوتین:
ماده ای اعتیاد آور است که باعث می شود افراد به سیگار وابسته شوند. نیکوتین با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، احساس آرامش و لذت کاذب ایجاد می کند. نیکوتین اصلی ترین ماده ای است که باعث اعتیاد به سیگار می شود. این ماده به سرعت وارد جریان خون می شود و به مغز می رسد، جایی که باعث ایجاد حس لذت و افزایش تمرکز می شود؛ اما نیکوتین تنها عامل مضر در سیگار نیست؛ بلکه نقش اصلی آن ایجاد وابستگی و اعتیاد است.
همچنین، به عنوان یک محرک عمل می کند و می تواند ضربان قلب را افزایش دهد، فشار خون را بالا ببرد و باعث افزایش سطح انرژی کوتاه مدت شود؛ اما به مرور زمان، وابستگی به نیکوتین می تواند منجر به اختلالات عصبی و مشکلات سلامت روانی شود.
بیشتر بخوانید: آیا تا به حال از خود پرسیده اید چرا سیگار های برگ آن قدر خاص و جذاب هستند؟ شاید به خاطر آداب و رسوم پیچیده ای باشد که اطرافشان را گرفته است. از انتخاب نوع سیگار برگ گرفته تا روش صحیح نگهداری و البته مهم تر از همه، نحوه برش و کشیدن آن. در بلاگ “روش های بریدن سیگار برگ، انواع و مراحل کشیدن سیگار برگ” به نکات مهم در رابطه با سیگار برگ بیان کرده ایم.
قطران:
ماده ای سرطان زا است که باعث ایجاد آسیب های جدی در ریه ها و سایر اندام های بدن می شود. قطران مسئول بیشتر بیماری های مرتبط با سیگار مانند سرطان ریه، برونشیت مزمن و آمفیزم است. در حالی که نیکوتین عامل اعتیاد است، قطران عامل اصلی آسیب های فیزیکی ناشی از سیگار کشیدن به بدن می باشد.
بیشتر بخوانید: سیگار به دلیل اثرات ضرر آوری که بر سلامتی افراد دارد، یکی از مشکلات جدی جامعه است. برای کاهش این مشکل، محققان و شرکت های مختلف برای توسعه جایگزین‌های سیگار به دنبال راه‌حلی هستند. در مقاله “بهترین جایگزین برای ترک سیگار، درمان سنتی و مدرن“، جایگزین های سیگار را بررسی خواهیم کرد.
اثرات مخرب قطران بر سلامتی
قطران سیگار اثرات مخربی بر بسیاری از اندام های بدن دارد، از جمله:
- ریه ها: قطران به دیواره ریه ها می چسبد و باعث التهاب، سرفه، تنگی نفس و افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه می شود.
- قلب و عروق: تار سیگار باعث سخت شدن دیواره رگ ها، افزایش فشار خون و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی می شود.
- سیستم عصبی: قطران می تواند باعث آسیب به سلول های عصبی و اختلال در عملکرد مغز شود.
- پوست: قطران سیگار باعث پیری زودرس پوست، زرد شدن ناخن ها و تغییر رنگ لب ها می شود.
- سیستم گوارش: تار یا قطران می تواند باعث زخم معده، سرطان مری و سرطان روده بزرگ شود.
قطران سیگار یکی از مهم ترین عوامل سرطان زا و بیماری زا است. این ماده با ایجاد آسیب های جبران ناپذیر در ریه ها و سایر اندام های بدن، کیفیت زندگی را به شدت کاهش می دهد و خطر مرگ زودرس را افزایش می دهد.
بیشتر بخوانید: قطران یکی از مضر ترین ترکیبات موجود در دود سیگار است که در ریه ها رسوب می کند و باعث بروز مشکلات جدی مانند سرطان ریه، بیماری های قلبی و سایر مشکلات سلامتی می شود. در سال های اخیر، مصرف کنندگان به دنبال سیگار هایی با میزان قطران کم تر بوده اند تا خطرات مرتبط با مصرف سیگار را کاهش دهند. در بلاگ “کمترین قطران سیگار چقدر است؟ معرفی برند های کم بو ترین سیگار” به بررسی کامل میزان قطران سیگار پرداخته ایم.
قطران و نیکوتین هر دو مواد مضر موجود در سیگار هستند که هر یک به نحوی سلامت بدن را تهدید می کنند. نیکوتین با ایجاد وابستگی و اعتیاد، فرد را به کشیدن مداوم سیگار ترغیب می کند، در حالی که قطران با تأثیرات مستقیم خود بر ریه ها و سایر اندام ها، زمینه ساز بیماری های جدی و مرگبار مانند سرطان ریه است. برای داشتن یک زندگی سالم تر، ترک سیگار و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض این مواد خطرناک، امری ضروری و حیاتی است.
بیشتر بخوانید: سیگارهای الکترونیکی، که به عنوان ویپ یا پاد نیز شناخته می شوند، جایگزینی محبوب برای سیگارهای سنتی هستند. این دستگاه ها با گرم کردن مایعی به نام جویس و سالت نیکوتین، بخاری تولید می کنند که توسط کاربر استنشاق می شود. جویس ها می توانند حاوی نیکوتین، طعم دهنده ها و سایر مواد شیمیایی باشند. برای آَنایی بیشتر با این دستگاه بلاگ “ویپ یا سیگار الکترونیکی چیست؟” را مطالعه کنید. همچنین برای خرید ویپ یا پاد سیستم اورجینال میتوانید به صورت آنلاین و حضوری به فروشگاه آکوویپ مراجعه کنید.
